Οξεία γαστρεντερίτιδα
Είναι μία κοινή λοίμωξη, που προκαλείται όταν προσβληθεί το στομάχι και το έντερο από κάποιο ιό ή βακτήριο και προκαλεί συνήθως διάρροιες και εμέτους.
Εμφανίζεται και σε παιδιά και σε ενήλικες και είναι πιο συχνή η εμφάνιση της την άνοιξη και το φθινόπωρο.
Οι περισσότερες γαστρεντερίτιδες οφείλονται σε λοίμωξη από ιούς (norovirus, rotavirus, adenovirus) και σπανιότερα από βακτήρια (s. Aureus, salmonella, shigella, e.coli) και παράσιτα (Giardia, cryptosporidium).
Οι ροταϊοί είναι κυρίως υπεύθυνοι για τις ιογενείς γαστρεντερίτιδες στα παιδιά, ενώ οι νοροϊοί είναι το συχνότερο αίτιο γαστρεντερίτιδας σε ενήλικες.
Μεταδίδεται μετά από άμεση επαφή με προσβεβλημένο άτομο, από μολυσμένη επιφάνεια ή φαγητό, ποτό.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συνήθη συμπτώματα είναι
- Έμετοι ή και διάρροιες
- Κοιλιακό άλγος, που συνοδεύεται από ήπια διάχυτη ευαισθησία στην κοιλιά
- Πυρετός
- Πονοκέφαλος, μυαλγίες, αδυναμία, ανορεξία.
Σε μεγάλη απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών, μπορεί ο ασθενής να εμφανίσει συμπτώματα αφυδάτωσης, όπως έντονο αίσθημα δίψας, ταχυκαρδία, υπόταση, ανουρία, σύγχυση.
Η σοβαρή αφυδάτωση μπορεί να είναι απειλητική για την ζωή, ιδίως σε ηλικιωμένους ασθενείς και σε πολύ μικρά παιδιά.
Οι βακτηριδιακές λοιμώξεις μπορεί να εμφανίζονται με πιο βαριά κλινική εικόνα συγκριτικά με τις ιογενείς και οι παρασιτικές συνήθως προκαλούν διάρροια μεγάλης χρονικής διάρκειας.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση συνήθως βασίζεται στο ιστορικό, με κύριο χαρακτηριστικό την οξεία έναρξη των συμπτωμάτων και την μικρή διάρκεια (12- 60 ώρες).
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν απαιτούνται ειδικές εξετάσεις .
Σε ισχυρή υποψία βακτηριακής ή παρασιτικής λοίμωξης μπορεί να ζητηθεί καλλιέργεια και παρασιτολογική εξέταση κοπράνων.
Τελευταία γίνεται και μοριακή εξέταση κοπράνων (film array) που μπορεί να ανιχνεύσει άμεσα και πολύ αξιόπιστα το ακριβές αίτιο της λοίμωξης.
Πως θεραπεύεται;
Η λοίμωξη αυτοϊάται συνήθως μέσα σε λίγα 24ωρα και δεν απαιτείται ειδική θεραπεία παρά μόνο συντηρητικά μέτρα.
Κυρίως απαιτείται καλή ενυδάτωση για να διατηρηθεί η ισορροπία ύδατος και αλάτων του οργανισμού. Χορηγούνται υγρά ,όπως νερό, χαμομήλι, τσάι , ηλεκτρολυτικά διαλύματα και μπορεί να κριθεί απαραίτητη και η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών σε αφυδάτωση ή σε συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών.
Όσον αφορά την δίαιτα συστήνεται η αποφυγή γευμάτων με λιπαρά, γαλακτοκομικά και φυτικές ίνες που επιδεινώνουν την διάρροια .
Εμπειρική χορήγηση αντιβιοτικών ΔΕΝ συνιστάται .
Μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να χορηγηθούν αντιεμετικά ή αντιδιαρροϊκά φάρμακα.
Πότε πρέπει να ανησυχήσω;
- Όταν τα συμπτώματα επιμένουν
- Εάν εμφανισθεί αίμα στον εμετό ή την διάρροια.
- Αν συνυπάρχει σοβαρός κοιλιακός πόνος
- Αν υπάρχουν συμπτώματα αφυδάτωσης.
Στις περιπτώσεις αυτές κρίνεται σκόπιμη η επικοινωνία με τον ιατρό σας και ανάλογα θα αποφασισθεί η περαιτέρω διαχείριση.
Υπάρχει τρόπος πρόληψης;
Το καλύτερο μέτρο πρόληψης είναι το καλό και συχνό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι, ιδίως μετά την τουαλέτα και πριν το φαγητό.
Σημαντικό είναι επίσης το καλό πλύσιμο των φρούτων, λαχανικών, των επιφανειών κοπής των τροφών, η σωστή συντήρηση και μαγείρεμα των τροφών.
Στα παιδιά μικρότερα των δύο ετών θα πρέπει να χορηγείται προληπτικά το εμβόλιου έναντι του ροταϊού, που είναι συχνό αίτιο βαριάς γαστρεντερίτιδας σε παιδιά.